Kraków. Jesienią poznamy trasę metra

Od początku roku w ramach prac nad powstaniem pełnej trasy metra w Krakowie działa zespół specjalistów z Urzędu Miasta i miejskich jednostek oraz zewnętrznych ekspertów i naukowców specjalizujących się w planowaniu przestrzennym, transporcie, analizie ekonomicznej oraz potencjale rozwojowym miast. Podczas przedwakacyjnego posiedzenia Komisji Infrastruktury Rady Miasta zaprezentowano pierwsze efekty prac nad siecią transportu szynowego, która w przyszłości ma tworzyć kręgosłup komunikacyjny miasta, oparty na ścisłej integracji z tramwajami i koleją.

Choć obecnie procedowana jest dokumentacja środowiskowa dla odcinka centralnego, równolegle prowadzone są prace nad wyznaczeniem docelowego przebiegu metra, które pozwolą na uruchomienie systemu odpowiadającemu potrzebom komunikacyjnym dzisiejszych i przyszłych pokoleń krakowian. W pełnej koordynacji z pracami nad powstającymi Planem Ogólnym i aktualizacją Strategii Rozwoju Miasta, prowadzone są analizy dotyczące założenia dla optymalnego przebiegu.

Metro, które ma odciążyć miasto i dać mu impuls do rozwoju

Podczas prezentacji I zastępca prezydenta Krakowa, Stanisław Mazur, podkreślał, że metro zrewolucjonizuje system transportowy Krakowa – Wytyczając trasę, patrzymy na całe miasto: jego obciążenia komunikacyjne, potencjał rozwojowy i przyszłe potrzeby mieszkańców. Wyniki analiz ekspertów pozwalają wskazać potencjalnie największe skupiska zabudowy mieszkaniowej i usługowej. Obecne i przyszłe, których rozwój i komfort życia mieszkańców uzależnione są od efektywnego transportu zbiorowego i które pozwolą na rozsądną transformację otoczenia – dodawał Mazur.

Zespół zidentyfikował najpoważniejsze generatory ruchu – największe osiedla mieszkalne, obszary akademickie, działalności gospodarczej i miejsc pracy, a także największe obszary mieszkalne – także w ujęciu przyszłościowym. Jako szczególnie wymagające wskazano obszary Ruczaju, parków biurowych w okolicy ul. Wadowickiej oraz centrum handlowo-biurowego Bonarka, zaś na wschodzie miasta – kampusów i centrów usługowych w Czyżynach, a także potencjału rozwojowego terenów Kombinatu.



Przeanalizowano też gęstość zaludnienia miasta oraz jego otoczenia – także w perspektywie do 2050 roku. Dane te wskazują na to, że liczba mieszkańców obrzeży na południu Metropolii, wynosząca dziś blisko 145 tysięcy, do połowy wieku powiększy się do niemal 270 tysięcy. Wskazywano także na tendencję niedoszacowania danych z nowych osiedli i przeszacowania meldunkowego starszych, budowanych w latach 60-80.


Przez uwarunkowania transportowe, w tym w szczególności dostęp do transportu szynowego, wskazano obszary, które mierzą się z największymi wyzwaniami komunikacyjnymi. To przede wszystkim tereny zlokalizowane na południu (w tym osiedle Kliny, część Ruczaju, Swoszowic) oraz na północnym-wschodzie (Czyżyny, osiedle Avia).


Metro planowane jest kompleksowo, nie tylko jego pierwszy odcinek

Jak poinformowano podczas komisji, podczas gdy obecnie w przestrzeni publicznej dyskusja skupia się na procedurze decyzji środowiskowej dla pierwszego odcinka metra w Krakowie, w tle toczyły się intensywne prace związane z wyznaczeniem pełnego przebiegu linii metra, dialogiem technologicznym z producentami taboru i infrastruktury, przygotowaniem strategicznych dokumentów planistycznych oraz rozmowami z instytucjami finansującymi inwestycję.

W tym roku przedstawiciele miasta i zespołu metra spotykali się z przedstawicielami takich firm jak Newag, Siemens, Alstom, Škoda Transportation, rozmawiając o funkcjonalności taboru, technologii sterowania i systemach bezpieczeństwa. W centrum rozmów są nie tylko koszty czy parametry techniczne, ale również to, jak metro wpisze się w strukturę Krakowa – dzisiejszą i przyszłą.

– Nie zamykamy się w biurach. Rozmawiamy z producentami taboru, z dostawcami technologii tunelowania, z instytucjami finansującymi takie inwestycje na całym świecie – mówił Mazur.

– Metro w Krakowie ma być efektywne, bezpieczne i nowoczesne – i takie będzie, jeśli dziś podejmiemy właściwe decyzje – dodawał.

Równolegle, zespół odpowiedzialny za przygotowanie inwestycji prowadzi rozmowy z instytucjami finansującymi wielkie projekty infrastrukturalne – w tym z Bankiem Światowym, Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, a także Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej. W tle toczą się prace nad wypracowaniem możliwego modelu finansowania, który pozwoli nie tylko rozpocząć inwestycję, ale utrzymać jej tempo i jakość przez kolejne lata.

Rada Techniczno-Naukowa wspiera kluczowe decyzje

Istotną rolę w procesie przygotowania krakowskiego metra odgrywa Rada Techniczno-Naukowa ds. Metra – grono ekspertów, które wspiera Miasto merytorycznie w podejmowaniu kluczowych decyzji projektowych. Od inauguracji prac Rady w październiku 2024 roku odbyło się sześć posiedzeń, z których każde koncentrowało się na innym, newralgicznym aspekcie planowanej inwestycji. Omawiano nie tylko bieżące wyzwania, ale też politykę komunikacyjną projektu, modele finansowania, aspekty geologiczne i technologiczne, a także kwestie środowiskowe, takie jak ochrona przed drganiami.

W spotkaniach Rady udział brali m.in. ekonomiści, przedstawiciele sektora transportowego, w tym spółki Metro Warszawskie, a także eksperci z zakresu geotechniki i inżynierii. Dzięki tej współpracy Kraków zyskuje dostęp do wiedzy i doświadczeń płynących zarówno z polskich, jak i międzynarodowych projektów metra, co pozwala podejmować lepsze, bardziej świadome decyzje – na długo przed rozpoczęciem budowy.

Kalibracja narzędzi, a na jesień prezentacja trasy metra

Przedstawione radnym wyniki dotychczasowych prac są wskazaniem do wytyczenia przebiegu metra, a także jej integracji z koleją. W trakcie prac zespołu okazało się również, że konieczna jest aktualizacja Symulacyjnego Modelu Transportowego z uwzględnieniem danych związanych z tzw. efektem metra, czyli zwiększeniem tendencji społeczeństwa do zmiany nawyków transportowych. Chodzi m.in. o uwzględnienie zjawiska zwiększonej skłonności mieszkańców do rezygnacji z transportu indywidualnego na rzecz szybkiego i przewidywalnego transportu szynowego, jakim jest metro. W ramach prac zespołu wykorzystywany jest Symulacyjny Model Ruchu Metropolii Krakowskiej. Eksperci pracujący wspólnie z jego autorami, dostosowują model do specyfiki wyznaczenia trasy metra.

– Te działania, a także wnioski z prac przy tworzeniu Planu Ogólnego i aktualizacji Strategii Miasta Krakowa, pozwolą nam z pełną odpowiedzialnością wskazać ostateczny, rekomendowany przebieg metra. Takie dane planujemy przedstawić wczesną jesienią – dodał zastępca prezydenta Krakowa.